Donatı (Yapı) Çeliklerinde Yorulma Testi

Donatı (Yapı) Çeliklerinde Yorulma Testi Nedir ve Ne işe Yarar?

Donatı (yapı) çeliklerinde yorulma testi, bu çeliklerin tekrarlanan yükler altında ne kadar dayanabileceğini belirlemek amacıyla yapılan bir testtir. Yorulma, bir malzemenin uzun süre boyunca tekrar eden gerilmeler altında mikroskobik çatlakların büyümesiyle zamanla zayıflaması ve sonunda kırılması sürecidir. Bu test, özellikle inşaat mühendisliğinde kullanılan donatı çeliklerinin uzun vadeli performansını değerlendirmek için çok önemlidir.

Yorulma Testi Nedir?
Yorulma testi, belirli bir malzemenin, genellikle çelik gibi metallerin, tekrarlanan veya döngüsel yükler altında nasıl davrandığını ve bu yükler altında ne kadar süre dayanabileceğini belirlemek için yapılır. Test sırasında, numuneye sürekli olarak tekrarlanan bir yük uygulanır ve malzemenin kırılmaya kadar dayanabileceği yükleme döngüsü sayısı ölçülür.

Yorulma Testi Nasıl Yapılır?

Bu testte, numune genellikle dikdörtgen prizma şeklindedir ve ortasında V şeklinde bir çentik bulunur. Numune yatay olarak iki destek arasında yerleştirilir ve çentik desteklerin ortasında kalır. Testte, belirli bir yükseklikten serbest bırakılan sarkaç, çentiğin tam karşısına çarpar ve numuneyi kırar. Sarkan sarkacın kırılmadan sonraki konumuna göre enerjinin ne kadarının kırılma için kullanıldığı hesaplanır.
Numune Hazırlığı
Test için standart ölçülerde ve şekillerde çelik numuneler hazırlanır. Bu numuneler genellikle düz çubuklar veya silindirik şekillerde olabilir.
Test Cihazı ve Kurulumu
Yorulma test cihazı, numuneyi belirli bir frekansta ve büyüklükte döngüsel yük altında test etmek için kullanılır. Numune, cihazın kelepçeleri arasına yerleştirilir ve sıkıca sabitlenir.
Yükleme Döngüsü
Numuneye belirli bir frekansta (genellikle Hz cinsinden) ve belirli bir genlikte döngüsel yük uygulanır. Bu yükler genellikle sinüzoidal (dalga formunda) olabilir.Test sırasında uygulanan maksimum ve minimum gerilme seviyeleri belirlenir.
Testin Gerçekleştirilmesi
Numune, belirlenen döngüsel yükler altında kırılıncaya kadar test edilir. Kırılma gerçekleşene kadar numunenin maruz kaldığı yükleme döngüsü sayısı (N) kaydedilir. Bu sayı, malzemenin yorulma ömrünü temsil eder.
Sonuçların Analizi
Test sonuçları, genellikle S-N eğrisi (gerilme-yorulma ömrü eğrisi) olarak adlandırılan bir grafikle analiz edilir. Bu eğri, belirli bir gerilme seviyesinde malzemenin kırılmaya kadar dayanabileceği döngü sayısını gösterir.Yorulma sınırı veya yorulma dayanımı, malzemenin belirli bir döngü sayısının ötesinde çatlama olmadan dayanabileceği maksimum gerilme seviyesidir.

Testin Amaçları

Bu testte, numune dikey olarak yerleştirilir ve çentik yukarıya bakar. Sarkaç, çentiğin tam üzerinde vurur. Bu test yöntemi, genellikle polimerler ve plastikler gibi farklı malzemeler için kullanılır.
Yorulma Dayanımının Belirlenmesi
Donatı çeliklerinin tekrarlanan yükler altında ne kadar dayanıklı olduğunu belirlemek.
Malzeme Seçimi
Yapısal tasarımlarda kullanılacak uygun çeliklerin seçimini yapmak.
Güvenlik ve Dayanıklılık
Yapısal elemanların güvenilirliğini ve uzun ömürlü olmasını sağlamak.
Tasarım Kriterleri
Mühendislik tasarımlarında yorulma dayanımının dikkate alınmasını sağlamak.
DSCF0920

Yorulma testi sonuçları, yapı mühendisliği ve inşaat projelerinde önemli bir rol oynar. Köprüler, yüksek binalar, viyadükler ve diğer kritik yapıların tasarımında yorulma dayanımı göz önünde bulundurulur. Bu testler, yapıların güvenli ve uzun ömürlü olmasını sağlamak için gerekli verileri sağlar.

Darbe testinde hangi model test cihazı kullanılıyor ve hangi standartlarda test yapılıyor?
Cihaz Bilgileri
Zwıck/Roell Amsler 500 Hfp 5100 Manyetik Rezonans Yorulma Test Cihazı
Cihaz Teknik Özellikleri
Maksimum 500 kN yük oluşturabilme kapasitesine sahip manyetik rezonans test cihazı bünyesinde bulunan mıknatıslar sayesinde oluşturduğu manyetik rezonans dalgaları ile birlikte yorulma testlerin çok daha hızlı bir şekilde yapılabilmesini sağlamaktadır.